Remembrance Day 2022

Na afloop van de Tweede Wereldoorlog heeft Canada meer dan 42000 oorlogsdoden te betreuren. Meer dan 6000 Canadezen laten het leven voor de bevrijding van ons land.

5712 omgekomen Canadezen zijn in Nederland begraven. Allemaal helden? Dat blijkt op een uitzonderingna, niet uit hun staat van dienst. Maar zij maakten wel een bewuste keus, namen dienst om een eind te maken aan een oorlog die Europa meer dan vijf jaar zou teisteren. Zij aanvaardden de consequenties van hun keus en deden hun plicht.

Achter elke grafsteen schuilt een verhaal en twee verhalen willen wij met u delen. Zo krijgen die abstracte verliescijfers een menselijk gezicht.

Norman Woodward wordt geboren op 6 januari 1913 in Perth in Schotland, de zoon van een Engelse bankier en een Amerikaanse diplomate. Hij heeft een broer David die later oorlogscorrespondent wordt.

Norman krijgt in Engeland een gedegen schoolopleiding. Tijdens zijn studie aan het St. Peter's College, Westminster, van 1926 tot 1929 is hij ook soldaat in het Officers Training Corps.

Norman is een sportief type die van zwemmen en atletiek houdt, zijn hobby's zijn zeilen,schieten en fotograferen.

Hij werkt als verslaggever voor de Press Association, als geluidspecialist voor Gainsborough Studios en is manager bij The Lawns Club. In 1936 emigreert naar de Verenigde Staten en vestigt zich in San Francisco. Hij werkt daar als assistent-redacteur bij het 'Shipping Register'.

Norman Woodward meldt zich op 12 juli 1940 in Vancouver aan bij de Royal Canadian Airforce. Na zijn vliegeropleiding vertrekt hij op 6 april 1941 uit Canada naar het VerenigdKoninkrijk. Na een korte plaatsing bij een Operational Training Unit inAbingdon wordt hij als piloot ingedeeld bij 77 Squadron van de RAF in North-Yorkshire.  

Op 6 september1941 stijgt rond de klok van 20 uur op Leeming een tiental Armstrong Whitworth Whitley bommenwerpers op om een spoorwegemplacement bij Recklinghausen in het Ruhrgebied te bombarderen. In deze fase van de oorlog halen de bombardementenvan de RAF nog weinig uit: het ontbreekt aan geschikte vliegtuigen, aan navigatiehulpmiddelen en ervaring. Toch zijn deze missies belangrijk voor het moreel van het thuisfront: ‘We doen wat terug!’

Deze missie is geen succes: van de tien vliegtuigen keren er acht terug, twee worden neergeschoten door Duitse nachtjagers.

Het vliegtuig van Norman Woodward wordt tijdens de terugvlucht neergeschoten door een Duitse nachtjager en stort neer in de buurt van Borculo. Eén van de vijf inzittenden redt zich met zijn parachute, maar wordt direct door de Duitsers gevangengenomen. De overige vier bemanningsleden, waaronder Norman Woodward,vinden de dood en worden door de Duitsers met militaire eer begraven in Borculo.  

Ynte Peter Obbema wordt op 3 juni 1910 geboren in Witmarsum, Friesland. Hij is het 4e kind in het rooms-katholieke gezin van Mourits Obbema en Gatsche Yntema. Hij gezin telt 7 kinderen.

Ynte verlaat de lagere school op 15-jarige leeftijd, waarna hij in de jaren 1925-1928 op de ambachtsschool voor timmerman leert.

Samen met zijn broer Gorret emigreert hij in 1928 naar Canada en beide broers worden Canadees.Ynte vestigt zich in Ontario. Hij werkt acht jaar op een tabaksplantage bij de Dairy Farm, London en daarna vijf jaar als mijnwerker bij International Nickel, Sudbury.

In 1935 gaat zijn broer nog een keer terug naar Nederland, maar het contact met de familie gaat goeddeels verloren.  

Op 32-jarigeleeftijd neemt Ynte in 1942 in Sudbury dienst bij de Royal Canadian Engineers.Op dat moment weet hij niet te vertellen of zijn ouders nog in leven zijn.

Hij wordt opgeleid tot mineur, een geniesoldaat die mijnen kan leggen en ruimen. De basisopleiding vindt plaats in Toronto van augustus tot half september 1942,gevolgd door een voortgezette opleiding in Orillia tot medio november1942.  Vervolgens wordt hij overgeplaatst naar het Engineer Training Centre in Petawawa, Ontario voor aanvullende genie-opleiding. Hier kwalificeert hij zich als mineur ‘D’.  

Op 29 maart 1943gaat hij scheep naar Groot-Brittannië waar hij op 8 april aankomt via een genieaanvullingseenheid wordt hij ingedeeld bij een genie-eenheid die in Engeland kampementen bouwt, vliegvelden aanlegt, bruggen bouwt e.d. Daar wordt hij verder opgeleid, op 22 februari 1944 is hij mineur ‘C’.  

In deze fase van de oorlog heeft het Canadese leger veel moeite om de ernstige verliezen bij de infanterie aan te vullen. Dat betekent dat Canadese militairen van verschillende wapens en dienstvakken alsnog infanterist moeten worden.

Op 12 augustus wordt Ynte heringedeeld bij de infanterie en bij de Winnipeg Grenadiers getraind als infanterist.

Daarna wordt hij ingedeeld bij de Queen’s Own Cameron Highlanders. Ynte wordt naar Frankrijk verscheept waar hij op 23 september aankomt om te worden doorgestuurd naar België.

Het Canadese leger is dan druk bezig met inleidende gevechtsacties voor de Slag om de Schelde.

De Camerons vechten bij het kanaal Antwerpen – Turnhout om bij St. Job in ’t Goor een bruggenhoofd op de noordelijke oever te vormen. Dat mislukt tot tweemaal toe,maar de Britten hebben meer naar het oosten een bruggenhoofd bevochten. Daar maken de Camerons op 28 september gebruik van en zij vallen noord van het kanaal aan om het Régiment de Maisonneuve in de buurt van Oostbrecht te ontzetten.

In een paar dagen gaat de strijd op en neer. De Camerons vallen aan, de Duitsers slaan terug, de opmars verloopt uiterst moeizaam.

Op 3 oktober zet het bataljon met succes een aanval in op Camp de Brasschaet en maakt 82 krijgsgevangenen.

De opmars wordt voortgezet richting Brasschaat om van daaruit verder in noordwestelijke richting op te kunnen trekken naar Woensdrecht. Dat maakt Ynte niet meer mee. Op 5 oktober 1944 sneuvelt hij bij Brasschaet; hij is dan maar 2 weken als infanterist in actie geweest. Hij wordt tijdelijk begraven op het Camp de Brasschaet en later herbegraven in Bergen op Zoom. Het contact met de familie in Nederland wordt hersteld want op zijn grafsteen staat de tekst: ‘Hier ligt onze geliefde zoon en broeder Ynte. Rust in vrede’.

75 jaar vrede en vrijheid, de gewoonste zaak van de wereld, vinden wij. We zien en horen in het nieuws wel dat in andere landen oorlogen woeden, zoals in Oekraïne. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog merken we in Nederland dat die oorlog ook invloed heeft op ons dagelijks leven: hoge inflatie, peperdure energie en Oekraïnse vluchtelingen.

Als rijk,welvarend en vredelievend land moeten wij onze verantwoordelijkheid blijven nemen, doen wat in onze grondwet staat: herstellen en bevorderen van de internationale rechtsorde. Dat kan alleen in internationaal verband door onze militairen in te zetten om oorlogen te voorkomen of te helpen beëindigen.

Canada en Nederland hebben daar in het verleden een aanzienlijke bijdrage aan geleverd,en moeten dat ook in de toekomst blijven doen.

Om het belang van vrede en vrijheid te blijven benadrukken tegen de achtergrond van de offers die daar in het verleden voor gebracht zijn. Wij zijn ze dus niet vergeten en ‘We will remember them’.

Toespraak 13 november2022 Remembrance Day

‍