Nationaal Canadees Bevrijdingsmonument ‘De man met de twee hoeden’
Apeldoon, kop van de Koning Lodewijklaan, tegenover de Naald en Ottawa, Dow’s Lake
Henk Visch
Stichting Bevrijding ’45
in Apeldoorn op 2 mei 2000 en in Ottawa op 11 mei 2002, beide door H.K.H. prinses Margriet
een bronzen beeld van een mannenfiguur die met twee hoeden zwaait; hoogte 4,60 m. In Apeldoorn is het beeld geplaatst op een plateau van tegels met in reliëf een esdoornblad. Achter het beeld liggen twee betonnen blokken met de opschriften CANADA en NEDERLAND. In Ottawa staat het beeld op een klinkerplateau. Op het informatiebord staat in Engels, Frans en Nederlands (in Ottawa in Engels en Frans):
Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelden Canadese soldaten een belangrijke rol bij de bevrijding van Nederland. Dit monument - een uiting van vreugde en van dankbaarheid voor de herwonnen vrijheid – is een blijvend eerbetoon van Nederland aan Canada.
In Ottawa, Canada, staat een identiek beeld, een tweelingmonument. De beelden symboliseren de band tussen Canada en Nederland: al zijn ze gescheiden door een oceaan, altijd zal er vriendschapsband bestaan tussen de twee landen.
Herdenkingsdatum
de zondag het dichtst bij 11 november. Dit is Remembrance Day, de dodenherdenkingsdag in Angelsaksische landen. Op 11 november 1918 werd de wapenstilstand getekend tussen de geallieerden en Duitsland, waarmee de Eerste Wereldoorlog was beëindigd.
Adoptie
het monument is geadopteerd door de Koninklijke Scholengemeenschap. Leerlingen uit de hoogste klassen dragen gedichten voor bij de jaarlijkse herdenking, maar onderhouden ook contact met Canadese jongeren, onder andere door uitwisselingen en deelname aan congressen. OBS De Heuvellaan levert ook een bijdrage aan de herdenking.
Bijbehorende plaquette
Onthuld
8 mei 2005 door de burgemeester van Apeldoorn mr G.J. de Graaf, mr Stéphane Dion, Minister van Milieu van Canada en dr Richard Alway, voorzitter van de Historic Sites and Monument Board of Canada.
Uitvoering
een metalen plaat, waarop in drie talen (Frans, Engels en Nederlands) onder de titel ‘De bevrijding van Nederland’ een tekst is aangebracht.
Het verhaal achter het monument
Op de kop van de Koning Lodewijklaan, tegenover de naald, staat een wat mysterieuze bronzen gestalte van meer dan vier meter hoog. Hij steekt beide handen omhoog en zwaait met twee hoeden. Hij staat niet op een sokkel, maar rust met zijn reusachtige voeten op een plateau van tegels met de afbeelding van het blad van een maple leaf. Dit is het Nationaal Canadees Bevrijdingsmonument.
Een groot deel van Nederland is bevrijd door de Canadezen en in veel dorpen en steden wordt dat elk jaar herdacht. Apeldoorn heeft een bijzondere relatie met Canada, omdat na het einde van de Tweede Wereldoorlog hier het Canadese hoofdkwartier gevestigd was. De bevrijding van ons land kostte meer dan 6000 Canadese militairen het leven.
Als uiting van dankbaarheid wordt in Apeldoorn sinds 1980 één keer in de vijf jaar een groot nationaal defilé georganiseerd, waarin de veteranen worden toegejuicht. Die parades waren een soort levend monument, maar gezien de leeftijd van de veteranen werd het in 1995 tijd na te denken over een blijvend monument.
Over de locatie was men het gauw eens: tegenover paleis Het Loo. Op 2 mei 2000 werd het monument onthuld. Het is het symbool van een aantal tegenpolen: de vreugde over de bevrijding tegenover het verdriet over het verlies van zoveel levens, vrede en oorlog, Canada en Nederland, welkom en afscheid, verleden en toekomst.
Op 11 mei 2002 werd in Ottawa een tweelingmonument onthuld. De twee beelden vormen als het ware één monument dat de verbondenheid van de twee landen uitdrukt.Voor de man met de twee hoeden ligt een bronzen plaquette die de Canadese regering in 2005 heeft aangeboden aan de Nederlandse bevolking. In Engels, Frans en Nederlands is daarop te lezen:"Canada bracht in Nederland vrijheid en een nieuw leven aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Tussen oktober 1944 en mei 1945 veroverde de Canadese krijgsmacht, na hevige gevechten en een enorm verlies aan manschappen, de Scheldemonding en de Antwerpse haven, de weg vrijmakend voor bevoorrading van de geallieerden, verjoeg de vijand uit een groot deel van het land en verstrekte voedsel aan het door de Nazi-bezetter uitgehongerde Nederlandse volk. Op 5 mei 1945 gaven de Duitsers zich in Wageningen over aan de Canadese luitenant-generaal Charles Foulkes en aan Z.K.H. Prins Bernhard der Nederlanden, bevelhebber van de Nederlandse strijdkrachten. De vriendschapsbanden die toen gesmeed werden tussen Canada en Nederland houden tot op de dag van vandaag stevig stand." De plechtige overdracht van de plaquette aan Nederland was op 6 mei 2005 op het voorplein van paleis Het Loo. De definitieve plaatsing (en tweede onthulling) bij het Nationaal Canadees Bevrijdingsmonument vond plaats tijdens 'Remembrance Day' op zondag 13 november 2005.
Remembrance Day 2008, 2009, 2010, 2011 ontbreekt, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017 en 2018.
Monumentenkaart
Via onderstaande button bekijk je de kaart met alle Apeldoornse monumenten.
Adopteer een monument
Op de website van het nationaal Comité 4 en 5 mei is alle informatie over het adopteren van oorlogsmonumenten te vinden.