Captain Anaka

Harry John Anaka wordt geboren op 9 januari 1919 in Stenen, Saskatchewan, Canada als 4^e zoon van John William en Zowie Anaka. Zijn ouders komen uit Oekraïne en vestigen zich in 1902 in Stenen in Canada. Harry is de op één na jongste van de jongens, geboren en opgegroeid op de familieboerderij.

Harry gaat naar school in Stenen en wordt vervolgens op het Saskatoon Technical College tot automonteur opgeleid. Hij werkt eerst in een garage en gaat later met zijn oudere broer William als diamant driller werken in Elbow Lake, Manitoba.

Harry houdt vooral van gitaarmuziek, walsen en ‘moderne’ muziek en leest graag. Maar hij is ook sportief: softbal, baseball, zwemmen en bowlen.

Kort na het begin van de oorlog neemt Harry op 11 oktober 1940 in Edmonton dienst in het leger. Hij wordt infanterist bij de Edmonton Fuseliers en volgt opleidingen in Prince Rupert, Nainamo en Vernon (British Colombia). Harry haalt een scherpschuttersbrevet en kwalificeert zich als chauffeur, groepscommandant en wapeninstructeur.
In februari 1943 oordeelt een commissie dat hij de kwaliteiten voor officier heeft.
In Nainamo ontmoet hij Viola Eleonor Matson, met wie hij op 14 augustus 1943 trouwt. Zij krijgen in 1944 een zoon Harold Peter. In die tijd volgt Harry een officiersopleiding in Sussex, New Brunswick, Canada en heeft zijn zoon nooit gezien.

Harry Anaka wordt door zijn instructeurs als erg intelligent en leergierig beoordeeld. Harry meldt zich als vrijwilliger aan voor het zogenaamde ‘CanLoan programma’, waarbij Canadese subalterne officieren als officier in het Britse leger gaan dienen ter vervanging van gesneuvelde Britse officieren. Op 24 april 1944 wordt hij als CanLoan ingedeeld bij het 7e bataljon van het Hampshire Regiment.  2 dagen later vertrekt hij als eerste luitenant naar het Verenigd Koninkrijk. Op 11 juli 1944 wordt hij bevorderd tot kapitein. Naast pelotonscommandant is hij ook plaatsvervangend compagniescommandant.

Twee weken na D-day wordt Harry met zijn regiment verscheept naar Normandië. Hij leidt zijn peloton tijdens de hevige gevechten in Normandië. Na de oversteek van de Seine volgen de bevrijding van België en vervolgens Operatie Market Garden.
Op 22 september 1944 komt het bataljon als eerste geallieerde eenheid in Heteren aan. Bij de door de Duitsers bezette steenfabriek ‘Korevaar’ aan de Drielse Rijndijk wordt 12 dagen hevig gevochten.
Tijdens de laatste bataljonsaanval, die om 04.15 uur in de morgen van 4 oktober 1944 wordt ingezet, laat Harry John Anaka - 25 jaar oud - het leven.

Harry Anaka wordt eerst begraven in Molenhoek en in 1947 krijgt Harry John Anaka zijn laatste rustplaats in Mook.

Eén van zijn mannen (Sergeant Charles William Reeves) schrijft later: ‘Captain Anaka was a brave and caring man and always looked after his men both in and out battle. To me and all the others in the company he was a gentleman and a hero.’ In Saskatchewan is het Anaka Lake naar hem genoemd.

 Oorspronkelijke tekst Heidi van Houte Kerkdriel januari 2015; voor de toespraak op 12 november 2023 bewerkt door Jelle Reitsma

‍