Reinier van Gerrevink    

Reinier is een echte Apeldoornse jongen, sportief en een enthousiast lid van de padvinderij.Van jongs af helpt hij mee in het familiebedrijf. Na het overlijden van zijn vader wordt Reinier de rechterhand van zijn oom. 

In1935 trouwt Reinier met Johanna Dijkgraaf. Ze verhuizen naar de Catharina van Reesstraat. Als de oorlog uitbreekt zijn er 2 kinderen, Dicky en Anke. Met z’n vieren vormen ze een harmonieus gezin. 

Reinier kan niet tegen onrecht en is vanaf het begin van de oorlog actief betrokken bij verzetsactiviteiten. Hij verzamelt gegevens over militaire Duitse transport en ziet kans om informatie te verkrijgen over wat de Duitsers op de vliegvelden Teuge en Deelen doen. Via zijn geheime radiozender speelt hij deze gegevens door naar de Engelse geheime dienst.

In 1942 wordt Reinier gezocht door de Duitsers. Hij duikt dan voor een paar maanden onder. Zijn oom en een neef worden opgepakt, maar kort daarna weer vrijgelaten.

Het oud-ijzer uit het bedrijf kan goed gebruikt worden bij het saboteren van spoorlijnen en wegtransporten. Het pakhuis met al het zogenaamde afval leent zich uitstekend voor het tijdelijk verbergen van mensen. In huize Van Gerrevink wordt vaak vergaderd en regelmatig zitten er gasten aan tafel. Dicky wordt, als hij een jaar of 8 is, soms ingezet bij het rondbrengen van illegale krantjes.  

In september 1944, als de slag om Arnhem net is begonnen, is een neef van Reinier op familiebezoek in Apeldoorn. De neef moet terug naar Arnhem, waar hij een apotheek heeft. Van Reinier krijgt hij de Rode Kruisband waarmee het hem lukt om weer thuis te komen.  

Eind september worden door de bezetter mannen en jongens opgeroepen voor het graven van schuttersputten en loopgraven in de IJsselstreek. Er komt heel weinig respons, ook Reinier meldt zich niet. De Duitsers doen een herhaalde oproep, maar ook die heeft weinig effect. De toestand is zeer gespannen.

De Duitsers voelen zich, wat je nu zou noemen, gepiepeld en zinnen op wraak. 

In die periode van de oorlog doet Reinier actief mee in de verzetsgroep van mevrouw Narda van Terwisga. Deze groep helpt Joden, geallieerde piloten en brengt onderduikers onder. Reinier zorgt voor de valse persoonsbewijzen. De piloten noemen hem daarom Photo Joe. In de verzetsgroep blijkt een verrader zich ingedrongen te hebben, die de Duitsers vertelt wie er bij de verzetsgroep horen. Op zaterdagmiddag 30 september rolt de Sicherheits Dienst de groep op. Narda wordt in haar huis aan de Paul Krugerstraat gearresteerd, waar ook enkele anderen later op de middag in de val lopen. Weer anderen worden thuis gearresteerd. Zo ook Reinier en zijn vrouw Johanna. Ze worden overgebracht naar het huis van Narda en daarna verder verhoord in het hoofdkwartier van de Sicherheits Dienst aan de Van Rhemenslaan. Tegen middernacht wordt zijn vrouw naar huis gestuurd.

Bij het doorzoeken van het pakhuis vinden de Duitsers onder andere wapens en munitie.  

In de vroege ochtend van maandag 2 oktober 1944 brengt de Sicherheits Dienst van uit de Van Rhemenslaan 8 gevangenen, 6 van de groep Narda en 2 piloten, over naar het terrein van Groot Schuijlenburg, nu ‘s Heerenloo Midden Nederland. Zonder vorm van proces worden ze daar doodgeschoten. De lichamen worden daarna op verschillende plaatsen in Apeldoorn gelegd met op de borst het bord terrorist. Dit is de wraak van de Duitsers…………. 

He tlichaam van Reinier ligt op de Loolaan, hoek Piet Joubertstraat, een paar honderd meter hiervandaan.

Zijn vrouw Johanna durft niet te gaan kijken. Op donderdag worden de lichamen overgebracht naar het ziekenhuis. Daar gaat ze wel heen en neemt ze afscheid van hem. De begrafenis van Reinier op de begraafplaats aan de Soerenseweg [1] mag van de Duitsers maar door een beperkt aantal familieleden worden bijgewoond. Reinier is dan 37 jaar oud.

 Het valt Johanna zwaar om met de 2 jonge kinderen van 6 en 8 jaar alleen verder te gaan. Met steun van de familie lukt dat min of meer. In februari wordt haar huis gevorderd. Ze moet het binnen een paar uur verlaten. Bij haar schoonouders aan de Nieuwstraat vindt ze onderdak.

De feestvreugde bij de bevrijding van Apeldoorn op 17 april is voor haar zonder enige glans.

Ze keert terug naar haar huis dat door de Duitsers ontzettend vernield is. Met steun van de familie wordt het in 2 maanden opgeknapt.

Op 2oktober 1969, 25 jaar na de dramatische gebeurtenis, wordt op de executieplek een monument onthuld met de namen van de 8 mannen. 

Het monument is geadopteerd door de basisschool De Regenboog. Elk jaar wordt er rond 2 oktober bij het monument een herdenking gehouden, waarbij kinderen uit groep 8 zelfgemaakte gedichten voordragen. 

Het bedrijf Van Gerrevink wordt momenteel geleid door de vijfde generatie.

[1] Vak 1 nr 386  41

‍