De Wellington van Klarenbeek

Deze vliegtuigen moeten worden bemand met instructeurs en deels met leerling-vliegers, - navigators en - schutters. Er nemen 1.047 vliegtuigen aan deel en de schade is enorm. 44 bommenwerpers keren niet terug waarvan er 19 in ons land neerstorten.

Eén van die niet teruggekeerde bommenwerpers is de Wellington Mk 1 van Pilot Officer David Johnson die was ingedeeld bij de Central Gunnery School en aan dit bombardement moet deelnemen om het getal van duizend bommenwerpers te kunnen halen. David Johnson stijgt op zaterdag 30 mei 1942 om 23.06 uur op van de basis Feltwell met een voor deze vlucht samengestelde bemanning. Zijn tweede piloot is Warrant Officer Oldrich Jambor, een Tsjech, die naar Engeland is ontkomen en dienst heeft genomen bij de RAF. Marconist is de 22-jarige Flight Sergeant Josiah Connor, navigator-bommenrichter Flying Officer Hector A. Batten. De wapens in de neuskoepel worden bediend door Flight Sergeant John McLean en de staartschutter is Flight Sergeant G.J. Waddington-Allwright.

Ze bombarderen met succes hun doel, maar daarna gaat het mis. Bij de terugvlucht volgt het toestel een tegenovergestelde koers dan is opgedragen. Een kompasstoring? Een foutieve aflezing van het kompas? Een misverstand tussen de bemanningsleden, die niet samen zijn opgeleid en getraind? Na een tijd de verkeerde noordelijke koers gevlogen te hebben draait de Wellington naar het Westen, richting Engeland.

Een Duitse nachtjager van het type Messerschmitt 110, gevlogen door eerste luitenant Helmut Woltersdorf, ontdekt de Wellington van David Johnson. Laag achter de Wellington vliegend ziet Woltersdorf het vliegtuig duidelijk afsteken tegen de lucht en hij vuurt met zijn 4 boordkanonnen één lang salvo af; de kogels raken de bakboordmotor en de brandstoftanks. De Wellington vliegt vrijwel onmiddellijk in brand en verliest snel hoogte. Sergeant Waddington ziet als enige kans uit het toestel te springen als het laag over de weilanden ten oosten van Klarenbeek scheert. Het toestel slaat langs de Hessen Allee te pletter in een roggeveld, daar waar nu de Til op de Hessen Allee uitkomt. Het is 02.25 uur op zondag 31 mei 1942. Uren later brandt het toestel nog.

Sergeant Waddington-Allwright komt veilig met zijn parachute neer en wordt krijgsgevangen gemaakt. Duitse militairen brengen hem zondagmorgen vroeg naar het wrak van de Wellington. Hij vertelt dat hij na de aanval van de Messerschmitt in zijn koptelefoon de anderen heeft horen schreeuwen dat de noodluiken niet open willen gaan. 's Middags worden de verkoolde resten van David Johnson en zijn mannen geborgen, naar Apeldoorn gebracht en begraven op Heidehof.

In 1953 worden er huizen gebouwd op het roggeveld waar de Wellington neerkwam. In 1980 krijgt één van de gebroeders Driessen het huis op de hoek van De Til met de Hessenallee toegewezen. Als er in september 1981 riolering wordt aangelegd in de straat, worden er resten van het vliegtuig gevonden. Het gaat om twee bladen van een propeller en enkele cilinders van de motor, die in gave staat zijn. De gebroeders Driessen maken daar eigenhandig een gedenkteken van ter nagedachtenis aan de vijf gesneuvelde jonge vliegers; zij hebben als kind de crash van de Wellington meegemaakt en altijd grote interesse in het voorval behouden. De monument staat in de tuin van één van hen op een natuurstenen voetstuk.

Op 16 september 2010 is het monument verwijderd en tijdelijk opgeslagen. De huizen uit 1953 zijn intussen gesloopt en vervangen door moderne woningen.  De woningstichting Sprengenland Wonen heeft na de nieuwbouw gezorgd voor het herplaatsen van het monument. Op 7 juni 2012 heeft dhr. Bennie Driessen samen met dhr. Dick de Man van Sprengenland Wonen het monument opnieuw onthuld. Klarenbeeks Belang wordt eigenaar en gaat voor het onderhoud zorgen. Op voorstel van een van de bewoners van het nieuwe wooncomplex is dit heel toepasselijk 'de Propeller' gedoopt. Zo wordt het verhaal achter dit monument levend gehouden.

Klik op onderstaande afbeeldingen om die op ware grootte te zien.

‍